Onze visie op de digitalisering
iPoort heeft samen met een aantal andere organisaties deelgenomen aan een Rondetafelgesprek van de tijdelijke commissie Digitale toekomst (TCDT). Als bestuurslid van iPoort was ik onze afgevaardigde voor die bijeenkomst in de Tweede Kamer.
De TCDT is vorig jaar door de Tweede Kamer opgezet met als doel om meer grip te krijgen op de digitalisering. De overheid ziet het belang daarvan inmiddels absoluut in. Met bijeenkomsten zoals deze benutten ze de kennis van allerlei externe organisaties. Een goede zaak!
Ons dagelijks leven wordt op allerlei manieren bepaald door de digitalisering. Naast veel voordelen en kansen zijn er ook uitdagingen en gevaren. Onze mening als iPoort is dat de digitalisering moet bijdragen aan de vrijheid van burgers. Daarbij moet data dienend zijn. Digitalisering mag nooit een doel op zich zijn en de vrijheid en veiligheid van burgers mag nooit ondergeschikt zijn. Met dat in het achterhoofd heb ik tijdens het overleg namens iPoort een aantal gesprekspunten op tafel gebracht.
Achterlopen
In onze ogen loopt de wet- en regelgeving achter op wat er nu op digitaal gebied allemaal gebeurt. Veranderingen gaan in razend tempo en dat is goed, maar daar moeten de regels dan wel rekening mee houden.
De overheid kan nog meer stappen zetten. Onze digitale infrastructuur is cruciaal en moet ook zo behandeld worden. Dat is nu nog niet altijd het geval. Daarnaast is er op het gebied van cybersecurity meer regie nodig. Privacy, data-protectie en veiligheid zijn vreselijk belangrijke thema’s. De overheid moet de controle van de data-discussie terugpakken en daar een centrale rol in spelen, in plaats van die overlaten aan de private sector. Privacy moet daarbij niet als belemmering maar als kans worden gezien.
De overheid heeft in onze ogen een cruciale taak in het proces van digitalisering. Het is van belang dat iedereen in gelijke mate toegang heeft tot internet. Digitale geletterdheid is vandaag de dag misschien wel net zo belangrijk als gewone geletterdheid. Digitale middelen kunnen in potentie bijdragen aan een meer participatieve democratie, aan diversiteit en aan sociale- en digitale inclusie. Wij geloven dat de overheid die rol kan pakken, maar dan moet er meer vanuit de burger worden gedacht en ook meer in termen van mogelijkheden in plaats van beperkingen.
Gemeenten
Wij vinden dat gemeenten de aangewezen overheid zijn om een leidende rol te spelen in die processen. Zij staan als democratische instelling het dichtst bij de mensen. Op plekken waar burgers nu hindernissen ervaren om digitale en technologische middelen te gebruiken, kunnen zij die wegnemen. Ook mensenrechtenprincipes zoals privacy, vrijheid van meningsuiting en democratie kunnen heel goed lokaal opgepakt worden.
Uiteindelijk is het doel dat burgers van alle leeftijden en uit allerlei lagen van de bevolking overweg kunnen met digitale middelen en kunnen profiteren van de kansen die er zijn. Maar ook dat diezelfde burgers weerbaar zijn, zeggenschap hebben over hun data, inzicht hebben in wat overheden en bedrijven daarmee doen en het recht hebben om vergeten te worden.
De digitalisering van de samenleving vraagt om samenwerking tussen industrie, onderwijs, wetenschap en overheid. Met stichting iPoort faciliteren we het debat over de ethische, juridische en sociale aspecten van die digitalisering. Dit gesprek was daar een mooi voorbeeld van. Het was prettig om onze visie te kunnen geven en om te horen hoe andere organisaties naar het onderwerp kijken. Ik heb een goed gevoel over de commissie en hoop dat het bijdraagt aan een actieve en daadkrachtige overheid als het om dit onderwerp gaat. Want dat is uiteindelijk wat we allemaal graag willen.
Petra Claessen, bestuurslid iPoort
